Niemiecka Bundeswehra zmaga się z poważnymi niepowodzeniami w jednym ze swoich kluczowych projektów kosmicznych, ponieważ dwa z trzech nowo wystrzelonych satelitów szpiegowskich w ramach programu „SARah” mają nieprawidłowo działające anteny. Kwestia ta grozi podważeniem podstawowej misji projektu, jaką jest zwiększenie zdolności zwiadowczych wojska.
W poufnym briefingu przed Bundestagiem, minister obrony Boris Pistorius poinformował ustawodawców, że dwa satelity wystrzelone pod koniec ubiegłego roku nie zdołały rozmieścić masztów antenowych wyposażonych w czujniki radarowe, co czyni je niezdolnymi do dostarczania obrazów radarowych. Producent, firma OHB z siedzibą w Bremie, od ponad sześciu miesięcy bezskutecznie próbuje rozwiązać ten problem poprzez resetowanie oprogramowania i manewrowanie satelitą w celu wywołania wibracji, które mogłyby uwolnić zablokowane anteny.
Program „SARah”, będący integralną częścią modernizacji rozpoznania strategicznego Bundeswehry, miał na celu dostarczanie z kosmosu obrazów powierzchni Ziemi w wysokiej rozdzielczości oraz trójwymiarowych map rzeźby terenu. Satelity zostały wystrzelone pod koniec 2023 r. przez amerykańską firmę SpaceX.
Początkowo okrzyknięty kamieniem milowym we wzmacnianiu wojskowych zdolności obserwacyjnych, postęp projektu został obecnie zniweczony przez frustrację w agencjach zamówień publicznych i ministerstwie. Wysoki rangą urzędnik ds. obrony ujawnił Komisji Obrony, że operacjonalizacja systemu SARah może być niemożliwa ze względu na utrzymujące się wyzwania techniczne. Chociaż starsze satelity Bundeswehry nadal dostarczają obrazy obserwacyjne, ich przedłużony okres eksploatacji zbliża się do końca.
Ministerstwo Obrony podkreśliło odpowiedzialność OHB za awarie satelitów, podkreślając, że satelity pozostają własnością firmy, dopóki nie będą w pełni sprawne, zgodnie z umową przetargową. OHB zostało poinstruowane, aby do początku lipca przedstawić zaktualizowany plan określający kroki mające na celu naprawienie sytuacji. Niezastosowanie się do tego zalecenia może zmusić OHB do wypełnienia zobowiązania umownego do wyprodukowania dwóch satelitów zastępczych.
Awaria w kosmosie zadała OHB poważny cios, potencjalnie prowadząc do znacznych reperkusji finansowych, jeśli wymagane będą satelity zastępcze. Źródła zaznajomione ze sprawą wskazały, że OHB nie przeprowadziło naziemnych testów funkcjonalności anteny przed wystrzeleniem, co stanowi odstępstwo od standardowej praktyki w produkcji satelitów.
Pomimo początkowych niepowodzeń, niemiecki system rozpoznania satelitarnego SAR-Lupe, działający od 2007 roku, pozostaje znaczącym zasobem, dostarczając krytycznych danych wywiadowczych w operacjach wojskowych, takich jak w Afganistanie. System SARah miał zastąpić SAR-Lupe, oferując zwiększone możliwości obrazowania z rozdzielczością na poziomie centymetra.
Jednak opóźnienia nękały projekt SARah, a satelita zbudowany przez Airbusa, wystrzelony latem 2022 r., nie wykazuje żadnych oznak podobnych problemów. Obawy dotyczą przede wszystkim dwóch satelitów wyprodukowanych przez OHB, które mają zostać wystrzelone w grudniu 2023 r., co pogłębia obawy w europejskich kręgach zarządzania przestrzenią kosmiczną dotyczące polegania na amerykańskich usługach wynoszenia na orbitę.
Podczas gdy niemiecki system SAR-Lupe nadal działa dłużej niż oczekiwano, wyzwania techniczne, w tym starzejące się koła reakcyjne do kontroli orientacji i zmniejszające się zużycie paliwa hydrazynowego do utrzymania orbity, są coraz bardziej widoczne. Komponenty elektroniczne są również podatne na zwiększoną podatność na długotrwałą ekspozycję na promieniowanie kosmiczne.
Możliwości radarowe systemu SARah zostały zaprojektowane tak, aby oferować przewagę nad satelitami optycznymi, umożliwiając obrazowanie w każdych warunkach pogodowych, w dzień i w nocy. Podmioty komercyjne, takie jak Capella w USA i Iceye w Finlandii, również świadczą satelitarne usługi radarowe, ilustrując konkurencyjny krajobraz nadzoru satelitarnego.
W miarę rozwoju sytuacji zdolność Bundeswehry do utrzymywania i zwiększania swoich zdolności rozpoznawczych pozostaje kluczową kwestią w zmieniającym się krajobrazie geopolitycznym.
