Sekretarz stanu Antony J. Blinken ma w środę rozpocząć wizytę dyplomatyczną w Chinach, której celem jest utrzymanie kruchej stabilności w stosunkach między Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Wizyta odbywa się w obliczu eskalacji napięć w handlu, sporów terytorialnych i obaw o bezpieczeństwo narodowe, które grożą podważeniem ostatnich postępów.
Gdy samolot pana Blinkena zbliża się do Szanghaju, staje on przed bezpośrednimi wyzwaniami. Jego przybycie zbiega się w czasie z przyjęciem przez Senat USA ustawy, która ma zostać szybko podpisana przez prezydenta Bidena, przeznaczającej 8 miliardów dolarów na Tajwan i region Indo-Pacyfiku. Posunięcie to, w połączeniu z potencjalnym ogólnokrajowym zakazem korzystania z należącej do Chin aplikacji TikTok, dodatkowo komplikuje krajobraz dyplomatyczny.
Wewnętrzne środowisko polityczne w Stanach Zjednoczonych dodatkowo komplikuje sprawę. W obliczu zbliżających się wyborów prezydenckich zarówno Demokraci, jak i Republikanie starają się zademonstrować twarde stanowisko wobec Chin. Potencjalna reelekcja byłego prezydenta Donalda Trumpa może również zagrozić obecnym wysiłkom na rzecz stabilizacji stosunków między Pekinem a Waszyngtonem.
Podczas swojej trzydniowej wizyty, która obejmuje spotkania w Pekinie, pan Blinken zamierza poruszyć szereg kwestii z chińskimi urzędnikami. Obejmują one wsparcie Chin dla Rosji, obawy dotyczące chińskiego eksportu wpływającego na amerykańskie miejsca pracy oraz agresywne manewry chińskich statków na Morzu Południowochińskim, jak podkreślił wysoki rangą urzędnik Departamentu Stanu podczas briefingu dla dziennikarzy.
Oczekuje się, że w odpowiedzi chińscy urzędnicy poruszą takie kwestie, jak amerykańskie wsparcie dla Tajwanu i postrzegane dyskryminujące praktyki handlowe.
Podczas gdy Blinken planuje spotkać się z chińskim ministrem spraw zagranicznych Wang Yi, nie jest pewne, czy odbędzie rozmowy z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem, jak to miało miejsce podczas jego poprzedniej wizyty w czerwcu.
Obecna wizyta ma miejsce po okresie napiętych stosunków, w którym komunikacja wojskowa na wysokim szczeblu została zerwana, a sąsiednie kraje wyraziły obawy dotyczące możliwości konfliktu między dwoma mocarstwami. Jednak w ostatnich miesiącach nastąpiła odwilż w stosunkach, przypisywana częściowo spowolnieniu gospodarczemu Chin i bardziej pojednawczemu podejściu dyplomatycznemu.
Pomimo tej odwilży, pojawiają się nowe źródła napięć. Zachodni urzędnicy wyrażają zaniepokojenie domniemanym wsparciem Chin dla Rosji w konflikcie na Ukrainie, podczas gdy oskarżenia o nieuczciwe praktyki handlowe i agresywne zachowanie na morzu utrzymują się.
Kwestia Tajwanu pozostaje szczególnie wrażliwym punktem spornym. Wraz ze zbliżającą się inauguracją nowego prezydenta Tajwanu, Lai Ching-te, napięcie wzrosło, a Chiny potwierdziły swoje bezkompromisowe stanowisko w tej sprawie.
Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Chiny mają motywację, by zapobiec dalszej eskalacji. Stany Zjednoczone dążą do współpracy z Chinami w celu powstrzymania wrogości Iranu wobec Izraela, podczas gdy Chiny dążą do uniknięcia dodatkowych ceł w obliczu wyzwań gospodarczych.
Jednak zdaniem ekspertów potencjał dyplomatycznego manewru jest ograniczony przez rosnącą nieufność publiczną i niezliczoną liczbę nierozwiązanych kwestii.
Według słów Xie Tao, dziekana Szkoły Stosunków Międzynarodowych i Dyplomacji na Pekińskim Uniwersytecie Studiów Zagranicznych, ostatnie wydarzenia malują ponury obraz relacji USA-Chiny.
Ponieważ napięcia utrzymują się, a wysiłki dyplomatyczne stoją w obliczu rosnących wyzwań, delikatna równowaga w stosunkach między dwiema największymi gospodarkami świata pozostaje zagrożona zakłóceniem.
