Ministrowie spraw zagranicznych państw NATO spotykają się w czwartek w Pradze w związku z nasilającymi się apelami do czołowych sojuszników o zniesienie ograniczeń uniemożliwiających Kijowowi użycie zachodniej broni do uderzenia na terytorium Rosji. Dwudniowe spotkanie w stolicy Czech koncentruje się przede wszystkim na sformułowaniu pakietu wsparcia dla Ukrainy przed lipcowym szczytem NATO w Waszyngtonie.
Cieniem na dyskusjach kładzie się jednak tocząca się debata na temat tego, czy zezwolić Ukrainie na używanie dostarczanej przez Zachód broni do atakowania obiektów na terytorium Rosji. Ukraina nalega na swoich zwolenników, zwłaszcza Stany Zjednoczone, aby zezwolili na użycie broni dłuższego zasięgu do atakowania rosyjskich celów. Do tej pory USA i Niemcy opierały się tym prośbom, obawiając się, że takie działania mogą doprowadzić do bezpośredniej konfrontacji z Moskwą.
W oczekiwaniu na spotkanie NATO sekretarz generalny Jens Stoltenberg powtórzył, że nadszedł czas, aby państwa członkowskie ponownie rozważyły istniejące ograniczenia, które jego zdaniem utrudniają Kijowowi skuteczną obronę. Prezydent Francji Emmanuel Macron zasugerował potencjalną zmianę polityki, stwierdzając, że Ukraina powinna mieć możliwość „neutralizacji” baz w Rosji wykorzystywanych do przeprowadzania ataków. Z drugiej strony, kanclerz Niemiec Olaf Scholz pozostał ostrożny, podkreślając, że Ukraina powinna działać w granicach prawa i zauważając, że Berlin nie dostarczył broni przeznaczonej do użytku w Rosji.
Biały Dom nadal sprzeciwia się wykorzystywaniu przez Ukrainę amerykańskiej broni do uderzeń wewnątrz Rosji, choć sekretarz stanu USA Antony Blinken zasugerował możliwą zmianę tego stanowiska. Moskwa odpowiedziała ostrymi ostrzeżeniami, a prezydent Władimir Putin ostrzegł, że będą „poważne konsekwencje”, jeśli kraje zachodnie pozwolą Ukrainie uderzyć w rosyjskie cele.
Zwolennicy zniesienia ograniczeń mają nadzieję, że Stany Zjednoczone i inne kraje nabiorą rozpędu, by zmienić swoje stanowisko, zwłaszcza że Ukraina zmaga się z rosyjską ofensywą w regionie Charkowa. Dyplomata NATO zauważył, że stanowisko Macrona może wpłynąć na sojuszników, którzy uważają, że obecne zasady powinny zostać zmienione.
Zajmując się tą sporną kwestią, ministrowie NATO w Pradze pracują również nad opracowaniem pakietu wsparcia, który pozwoliłby Ukrainie być zadowoloną, pomimo tego, że jej długoterminowe nadzieje na członkostwo w NATO pozostają mało prawdopodobne. Po zeszłorocznym szczycie, Kijów został wyraźnie poinformowany przez kraje NATO, na czele z USA i Niemcami, by nie oczekiwał konkretnych postępów w kierunku członkostwa na nadchodzącym szczycie w Waszyngtonie.
Zamiast tego, Stoltenberg dąży do zapewnienia jasnych, wieloletnich zobowiązań ze strony członków Sojuszu dotyczących poziomu pomocy, jaką zapewnią Ukrainie w przyszłości. W zeszłym miesiącu Stoltenberg zaproponował cel w wysokości 100 miliardów euro w ciągu pięciu lat, choć sugestia ta spotkała się z chłodną reakcją sojuszników, którzy nie byli pewni szczegółów.
Trwają dyplomatyczne dyskusje, podczas których sojusznicy próbują określić strukturę i zakres wszelkich zobowiązań pomocowych. Jednym z obszarów konsensusu wydaje się być plan przejęcia przez NATO koordynacji dostaw broni na Ukrainę od Stanów Zjednoczonych. Posunięcie to ma na celu usprawnienie przyszłych dostaw i zabezpieczenie ich przed potencjalnymi zakłóceniami, takimi jak możliwy powrót Donalda Trumpa na urząd prezydenta USA. Istnieją jednak obawy dotyczące zwiększenia biurokracji w tym procesie.
Aby uniknąć sprzeciwu ze strony Węgier, jednego z bardziej przyjaznych Rosji członków NATO, Budapeszt otrzymał możliwość rezygnacji z tego rozwiązania.
