Human Rights Watch (HRW) oskarżyła etiopskie siły federalne o popełnienie zbrodni wojennych przeciwko lekarzom, pacjentom i placówkom służby zdrowia w dotkniętym konfliktem regionie Amhara. Według 66-stronicowego raportu opublikowanego w środę, HRW udokumentowała powszechne ataki sił federalnych i prorządowej milicji, w tym arbitralne aresztowania i zastraszanie personelu medycznego, ataki na placówki opieki zdrowotnej i utrudnianie świadczenia usług medycznych.
Raport HRW, oparty na wywiadach z 58 osobami, w tym ofiarami i naocznymi świadkami, szczegółowo opisuje incydenty w co najmniej 13 miastach, w których siły federalne i powiązane z nimi milicje rzekomo atakowały dostawców opieki zdrowotnej i infrastrukturę. Raport podkreśla kilka kluczowych zarzutów:
- Ataki na pracowników służby zdrowia: HRW udokumentowała przypadki, w których żołnierze bili i arbitralnie zatrzymywali pracowników medycznych za leczenie rannych, w tym podejrzanych o powiązania z milicją Fano.
- Ataki na placówki opieki zdrowotnej i karetki pogotowia: Oddziały federalne rzekomo atakowały karetki pogotowia i zakłócały pracę szpitali, utrudniając dostęp do opieki medycznej i wywołując strach wśród osób potrzebujących leczenia.
- Bezprawne aresztowania i zastraszanie: W raporcie stwierdzono, że siły federalne bezprawnie aresztowały pacjentów na podstawie samego podejrzenia o powiązania z Fano, co dodatkowo utrudniało dostęp do placówek medycznych.
HRW podkreśliła, że takie działania naruszają międzynarodowe prawo humanitarne, które zapewnia szczególną ochronę personelowi medycznemu i placówkom medycznym. Zastępca dyrektora HRW ds. Afryki, Laetitia Bader, potępiła postępowanie sił federalnych, stwierdzając, że „lekceważyły one życie cywilów, atakując placówki medyczne” i działając „niemal bezkarnie”.
Region Amhara znajduje się pod znacznym napięciem od sierpnia 2023 r., kiedy to wybuchły walki między siłami federalnymi a milicją Fano. Konflikt ten skłonił rząd Etiopii do ogłoszenia stanu wyjątkowego w regionie, który został zniesiony dopiero w zeszłym miesiącu. Niedawna przemoc w Amhara jest następstwem kruchego porozumienia pokojowego podpisanego w listopadzie 2022 r. w celu zakończenia dwuletniego konfliktu w sąsiednim regionie Tigray.
Relacje między siłami Amhara a rządem federalnym pogorszyły się po podpisaniu przez Addis Abebę porozumienia pokojowego z Tigray w 2022 r., Powodując poczucie zdrady wśród Amhara. To historyczne napięcie, częściowo spowodowane sporami o ziemię z regionem Tigray, zaostrzyło konflikt.
HRW zwróciła uwagę na poważne wyzwania stojące przed agencjami humanitarnymi działającymi w Amhara. Dostęp do regionu został znacznie ograniczony, co komplikuje wysiłki mające na celu zapewnienie pomocy. Od czasu wznowienia konfliktu zginęło dziewięciu pracowników organizacji humanitarnych, w tym czterech tylko w tym roku. Relacje w mediach i niezależne monitorowanie również zostały ograniczone ze względu na wygaśnięcie mandatu komisji ONZ w październiku, co dodatkowo zaciemnia pełny zakres naruszeń praw.
Praw Człowieka powtórzył ustalenia HRW, powołując się na ponad 2,000 ofiar cywilnych w Amhara i liczne naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego zarówno przez etiopskie siły federalne, jak i milicję Fano.
Laetitia Bader z HRW wezwała do zwiększenia międzynarodowej uwagi na sytuację w Etiopii, wzywając globalne podmioty do wywarcia presji na rząd Etiopii, aby pociągnął do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne za domniemane nadużycia. Ostrzegła, że bez takiej kontroli okrucieństwa prawdopodobnie będą się utrzymywać, podważając stabilność Etiopii i wysiłki humanitarne w regionie.
Oskarżenia HRW zwiększają obawy o zdolność Etiopii do utrzymania pokoju i ochrony praw ludności cywilnej w regionach dotkniętych konfliktem, podkreślając potrzebę kompleksowego monitorowania i środków odpowiedzialności.
